---

1. Thuốc dị ứng là gì?

1.1. Dị ứng là gì?

Dị ứng, hay còn gọi là phản ứng quá mẫn, xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng thái quá với một chất nào đó trong môi trường, mà bình thường vô hại với người khác. Các chất này được gọi là dị nguyên. Dị nguyên có thể là phấn hoa, bụi bẩn, nấm mốc, thức ăn (như hải sản, đậu phộng...), thuốc, côn trùng cắn...Khi tiếp xúc với dị nguyên, cơ thể người bị dị ứng sẽ sản sinh ra kháng thể IgE. IgE sẽ kích hoạt các tế bào mast giải phóng histamin và các chất trung gian hóa học khác, gây ra các triệu chứng dị ứng.Các triệu chứng dị ứng rất đa dạng, tùy thuộc vào loại dị nguyên và cơ địa mỗi người, có thể bao gồm:

• Trên da: Nổi mề đay, ngứa, phát ban, eczema...
• Đường hô hấp: Sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, ho, khó thở, hen suyễn...
• Mắt: Ngứa mắt, đỏ mắt, chảy nước mắt...
• Tiêu hóa: Đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy...
• Toàn thân: Sốc phản vệ (phản ứng dị ứng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng)

1.2. Thuốc dị ứng là gì?

Thuốc dị ứng là loại thuốc được sử dụng để làm giảm hoặc loại bỏ các triệu chứng của phản ứng dị ứng. Chúng hoạt động bằng cách ngăn chặn tác động của histamin.

2. Các loại thuốc dị ứng

Hiện nay có nhiều loại thuốc dị ứng khác nhau, được sử dụng để giảm ngứa, chống viêm và kiểm soát các triệu chứng dị ứng. Dựa trên cơ chế tác dụng, chúng ta có thể phân loại thuốc dị ứng thành các nhóm chính sau:

2.1. Thuốc kháng histamin

Thuốc kháng histamin là nhóm thuốc trị dị ứng được sử dụng phổ biến nhất. Chúng hoạt động bằng cách ngăn chặn tác dụng của histamin - một chất trung gian hóa học gây ra các triệu chứng dị ứng.

• Thuốc kháng histamin thế hệ 1: (diphenhydramine, chlorpheniramine...) có tác dụng nhanh nhưng thường gây buồn ngủ.
• Thuốc kháng histamin thế hệ 2: (cetirizine, loratadine, fexofenadine...) ít gây buồn ngủ hơn, tác dụng kéo dài, thích hợp sử dụng cho người lái xe, vận hành máy móc.

Thuốc	Thế hệ	Ưu điểm	Nhược điểm
Diphenhydramine (Benadryl)	1	Tác dụng nhanh, giá rẻ	Gây buồn ngủ, tác dụng ngắn
Chlorpheniramine (Chlor-Trimeton)	1	Tác dụng nhanh	Gây buồn ngủ, khô miệng
Cetirizine (Zyrtec)	2	Ít gây buồn ngủ, tác dụng kéo dài	Có thể gây khô miệng
Loratadine (Claritin)	2	Ít gây buồn ngủ, tác dụng kéo dài	Hiếm gặp tác dụng phụ
Fexofenadine (Allegra)	2	Không gây buồn ngủ, tác dụng kéo dài	Giá thành cao

2.1.1. Cetirizine

Cetirizine là thuốc kháng dị ứng thế hệ 2, được sử dụng để điều trị các triệu chứng dị ứng như viêm mũi dị ứng, nổi mề đay, ngứa... Cetirizine có tác dụng kháng histamin mạnh, ít gây buồn ngủ và tác dụng kéo dài.

2.1.2. Loratadine

Loratadine là một thuốc kháng dị ứng khác thuộc thế hệ 2, cũng được sử dụng rộng rãi trong điều trị viêm mũi dị ứng, dị ứng thời tiết, nổi mề đay... Loratadine không gây buồn ngủ, an toàn cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi.

2.2. Thuốc thông mũi

Thuốc thông mũi giúp giảm nghẹt mũi bằng cách co mạch máu ở niêm mạc mũi. Tuy nhiên, không nên lạm dụng thuốc thông mũi vì có thể gây ra tác dụng phụ như tăng huyết áp, nhịp tim nhanh, mất ngủ...

2.2.1. Pseudoephedrine

Pseudoephedrine là một loại thuốc thông mũi phổ biến, có tác dụng co mạch, giúp giảm nghẹt mũi hiệu quả.

2.2.2. Oxymetazoline

Oxymetazoline là thuốc thông mũi dạng xịt, có tác dụng nhanh chóng. Tuy nhiên, không nên sử dụng quá 3 ngày liên tục vì có thể gây ra hiện tượng "nghiện thuốc", khiến nghẹt mũi trở nên nặng hơn khi ngừng thuốc.(AM: Chèn hình ảnh thuốc Oxymetazoline, thông tin chi tiết về liều dùng, tác dụng phụ...)

2.3. Thuốc corticosteroid

Corticosteroid là nhóm thuốc trị dị ứng có tác dụng chống viêm mạnh, thường được sử dụng trong các trường hợp dị ứng nặng, không đáp ứng với các loại thuốc khác. Tuy nhiên, corticosteroid có thể gây ra nhiều tác dụng phụ khi sử dụng lâu dài, vì vậy cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ.

2.3.1. Prednisone

Prednisone là một loại corticosteroid dạng uống, thường được sử dụng để điều trị các phản ứng dị ứng nghiêm trọng, hen suyễn, viêm da...(AM: Chèn hình ảnh thuốc Prednisone, thông tin chi tiết về liều dùng, tác dụng phụ...)

2.3.2. Fluticasone

Fluticasone là corticosteroid dạng xịt mũi, được sử dụng để điều trị viêm mũi dị ứng.(AM: Chèn hình ảnh thuốc Fluticasone, thông tin chi tiết về liều dùng, tác dụng phụ...)

3. Cách sử dụng thuốc trị dị ứng an toàn và hiệu quả

3.1. Lựa chọn thuốc dị ứng phù hợp

Việc lựa chọn thuốc dị ứng cần dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm loại dị ứng, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, độ tuổi, tình trạng sức khỏe...

• Thuốc dị ứng cho trẻ sơ sinh: Cần thận trọng khi sử dụng thuốc dị ứng cho trẻ sơ sinh. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào.
• Thuốc dị ứng cho phụ nữ mang thai và cho con bú: Phụ nữ mang thai và cho con bú cần thận trọng khi sử dụng thuốc. Một số loại thuốc dị ứng an toàn cho bà bầu bao gồm loratadine, cetirizine... Tuy nhiên, vẫn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Thuốc dị ứng không gây buồn ngủ cho người lái xe: Nếu bạn cần lái xe hoặc vận hành máy móc, nên chọn thuốc dị ứng không gây buồn ngủ như loratadine, fexofenadine...

3.2. Liều lượng và cách dùng

Luôn tuân thủ liều lượng và cách dùng theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc hướng dẫn sử dụng của thuốc. Không tự ý tăng liều hoặc ngừng thuốc đột ngột.

3.3. Tác dụng phụ của thuốc dị ứng

Mỗi loại thuốc dị ứng đều có thể gây ra một số tác dụng phụ.

• Thuốc kháng histamin thế hệ 1 có thể gây buồn ngủ, khô miệng, chóng mặt...
• Thuốc thông mũi có thể gây tăng huyết áp, nhịp tim nhanh, mất ngủ...
• Corticosteroid có thể gây tăng cân, loãng xương, suy giảm miễn dịch...

Nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, hãy thông báo cho bác sĩ.

3.4. Lưu ý khi sử dụng thuốc dị ứng

• Một số loại thuốc dị ứng có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng. Hãy thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng.
• Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp.
• Không sử dụng thuốc đã quá hạn sử dụng.

4. Phòng ngừa dị ứng

4.1. Nhận biết và tránh các tác nhân gây dị ứng

• Xác định các dị nguyên gây dị ứng cho bạn (thông qua xét nghiệm dị ứng).
• Hạn chế tiếp xúc với các dị nguyên đã được xác định.
• Giữ vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, hạn chế bụi bẩn, nấm mốc.
• Che chắn kỹ khi ra ngoài, đặc biệt là trong mùa phấn hoa.

4.2. Xây dựng lối sống lành mạnh

• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Ngủ đủ giấc.
• Quản lý stress.

4.3. Theo dõi và kiểm soát dị ứng

• Theo dõi các triệu chứng dị ứng, ghi chép nhật ký dị ứng để xác định các yếu tố kích hoạt.
• Khám bác sĩ định kỳ để kiểm soát dị ứng.
• Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.

5. Câu hỏi thường gặp về thuốc dị ứng

1.Thuốc dị ứng có gây buồn ngủ không?

Một số loại thuốc dị ứng có thể gây buồn ngủ, đặc biệt là thuốc kháng histamin thế hệ 1. Bạn có thể tham khảo một số loại thuốc dị ứng thế hệ mới không gây buồn ngủ, ví dụ như loratadine, fexofenadine...

2.Uống thuốc dị ứng bao lâu thì khỏi?

Thời gian điều trị dị ứng bằng thuốc phụ thuộc vào loại dị ứng, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và cơ địa mỗi người. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể.

6. Mẹo dân gian hỗ trợ giảm dị ứng

• Uống trà gừng: Gừng có tính ấm, giúp giảm viêm, giảm ngứa.
• Tắm nước muối ấm: Giúp làm dịu da, giảm ngứa.
• Dùng mật ong: Mật ong có tính kháng viêm, kháng khuẩn.

Lưu ý: Các mẹo dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thay thế được thuốc trị dị ứng.